Εξώφυλλο Post Augustum 5 (2021)
Category: Post Augustum τεύχος 5 (2021)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος iii (PDF) Δημήτρη Κυρτάτα Nota Bene: Συνομιλώντας με τα βιβλία για την Ιστορία 1 (PDF) Μαρώ Τριανταφύλλου …
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Για τα περισσότερα από τα μέλη της συντακτικής επιτροπής του Post Augustum ο Δημήτρης Κυρτάτας υπήρξε ο εμπνευστικός δάσκαλος, μας άνοιξε δρόμους γνώσης και σκέψης. Ήταν, κατά τη διάρκεια των σπουδών μας, και συνεχίζει να είναι δίπλα μας με την ευρυμάθεια, την οξύνοια, την αυστηρότητα, την ακρίβεια, την πρωτοτυπία της τολμηρής σκέψης και το …
Μαρώ Τριανταφύλλου, Δημήτρη Κυρτάτα Nota Bene. Συνομιλώντας με τα βιβλία για την Ιστορία (σ. 1)
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ Μαρώ Τριανταφύλλου Dr. Αρχαίας Ιστοριας Στο βιβλίο Nota Bene ο ιστορικός, καθηγητής αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Δημήτρης Κυρτάτας, συγκεντρώνει 55 μελετήματα για βιβλία που αφορούν θέματα αρχαίας ιστορίας ή, αν και έχουν ένα γενικότερο προβληματισμό, εξετάζονται από τον συγγραφέα από ιστορική σκοπιά. Τα κείμενα του βιβλίου κατηγοριοποιούνται σε έξι ενότητες: «Αναζητώντας την …
Nanno Marinatos, Truth in History: The principles of Herodotus in connection with the work of Dimitris Kyrtatas (σ. 5)
ΑΡΘΡΑ Nanno Marinatos Emerita, Distinguished Professor of Classics University of Illinois at Chicago Περίληψη: Το έργο του Δ. Κυρτάτα χαρακτηρίζεται από την ισορροπημένη παρουσίαση των πηγών που οδηγεί σε δίκαιες αποτιμήσεις της ιστορικής πραγματικότητας. Το ίδιο περίπου κάνει και ο αγαπημένος του αρχαίος συγγραφέας, ο ιστορικός Ηρόδοτος. Πολλές φορές παραθέτει και αυτός πηγές που δεν θα …
Ελισάβετ Κούκη, Οι ΙΕΡΟΙ ΛΟΓΟΙ του Αίλιου Αριστείδη Μια ψυχαναλυτική προσέγγιση (σ. 14)
ΑΡΘΡΑ Ελισάβετ Κούκη Ψυχαναλύτρια Περίληψη: Το άρθρο αυτό αναδεικνύει καταρχάς τις δύο περιόδους που σημάδεψαν τη ζωή του Αίλιου Αριστείδη: τη δεκαετή ασθένεια που τον οδήγησε στην Πέργαμο και τα πέντε έτη κατά τα οποία υπέφερε από τον γαληνικό λοιμό, στη Σμύρνη. Στη συνέχεια, ακολουθώντας στο κείμενο τη ροή των 130 ονείρων και ασθενειών …
Vayos Liapis, Echoes of ‘Orphic-Bacchic’ Lamellae in the Life and Martyrdom of SS. Galaktion and Episteme? (σ. 45)
ΑΡΘΡΑ Vayos Liapis Open University of Cyprus Περίληψη: Το άρθρο υποστηρίζει ότι ο Βίος καὶ πολιτεία καὶ μαρτύριον τῶν ἁγίων καὶ ἐνδόξων μαρτύρων Γαλακτίωνος καὶ Ἐπιστήμης, στη διασκευή που μας έχει παραδοθεί με το όνομα του Συμεών του Μεταφραστή, πιθανώς φέρει ίχνη μιας προγενέστερης, χαμένης σήμερα εκδοχής του Βίου, η οποία με τη σειρά …
Einar Thomassen, Gnostic Prophecy: The Case of Marcus the Magician and his Women (σ. 34)
ΑΡΘΡΑ Einar Thomassen University of Bergen Περίληψη: Σύμφωνα με τον Ειρηναίο, ο Μάρκος, ηγέτης μιας βαλεντινιανής λατρευτικής κοινότητας, καθιστούσε γυναίκες προφήτιδες μέσω μιας τελετής μύησης που περιλάμβανε τη γαμήλια ένωση με τους «αγγέλους» τους. Το άρθρο αυτό καταδεικνύει ότι η προφητεία είναι ένα αναγνωρισμένο φαινόμενο στον Βαλεντινιανισμό, καθώς και ότι η οργάνωση της τελετής …
Kostas Vlassopoulos, Christianity and slavery: towards an entangled history? (σ. 62)
ΑΡΘΡΑ Kostas Vlassopoulos History and Archaeology University of Crete Περίληψη: Αυτό το άρθρο διερευνά ένα παράδοξο. Από τη μία πλευρά, ο Χριστιανισμός θεωρούσε τη δουλεία δεδομένη και δεν είχε καμία πρόθεση ούτε καν να υποστηρίξει θεωρητικά την κατάργησή της. Από την άλλη πλευρά, ο Χριστιανισμός δημιούργησε μια μορφή υποκειμενικότητας που ήταν κατ ‘αρχήν καθολική, …
Δέσποινα Ιωσήφ, Ἐπιβοήσεις. Το ρωμαϊκό πλήθος και τα συνθήματά του (σ. 104)
ΑΡΘΡΑ Δέσποινα Ιωσήφ Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο College Year in Athens Περίληψη: Η ζωή των πόλεων της Μεσογείου των ύστερων ρωμαϊκών χρόνων διατηρούσε ακόμη τον έντονα εξωστρεφή χαρακτήρα της. Το πλήθος εμφανίζεται στις διαθέσιμες πηγές να διέθετε άπλετο ελεύθερο χρόνο που περνούσε σε δημόσιους υπαίθριους και ημιυπαίθριους χώρους προκειμένου να ενημερωθεί και να εκφράσει …
Παρασκευή Κουρκουβάτη, Η οδός των προσκυνητών: ένας δρόμος γεμάτος κινδύνους (σ. 115)
ΑΡΘΡΑ Παρασκευή Κουρκουβάτη Μεταδιδακτορική υπότροφος Πανεπιστημίου Κύπρου. Περίληψη: Τα χριστιανικά προσκυνήματα τον 4ο αι μ.Χ. γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη. Απαιτούσαν έξοδα, χρόνο και κόπο. Επιπλέον, έκρυβαν μεγάλους κινδύνους. Αυτούς που διέτρεχε κάθε ταξιδιώτης, δηλαδή τους ληστές ή τις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Ταυτόχρονα, ο προσκυνητής είχε να διαβεί από τα δύσβατα μέρη στα οποία συχνά κατοικούσαν …
Στέφανος Παρασκευαΐδης, Περιθωριακοί και άγιοι: ένας ανοιχτός διάλογος στο σταυροδρόμι της ερήμου (σ. 122)
ΑΡΘΡΑ Στέφανος Παρασκευαΐδης Διδάκτωρ Ιστορίας Περίληψη: Η προσέγγιση του ασκητικού βίου από τη σκοπιά των ληστών αποτελεί ασφαλώς μια πρωτότυπη έμπνευση. Αυτή τη σκοπιά υιοθετεί ο Δημήτρης Κυρτάτας σε ένα από τα κεφάλαια του νέου του βιβλίου Η Οδός και τα βήματα των πρώτων χριστιανών (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2020), αναδεικνύοντας την πολύπλευρη και …
Anna Lampadaridi, Dealing with physical impairment in Byzantium: some examples from Italo-Greek Hagiography (σ. 143)
ΑΡΘΡΑ Anna Lampadaridi CNRS HiSoMA (UMR 5189) Marie Skłodowska-Curie Fellow Περίληψη: Βασισμένο σε αγιολογικά κείμενα, το παρόν άρθρο ερευνά τις βυζαντινές αντίληψεις γύρω από τις σωματικές παθήσεις. Πραγματεύεται την αναπαράσταση παθήσεων σε εννέα κείμενα της ιταλοελληνικής αγιολογίας τα οποία είναι αντιπροσωπευτικά των διαφορετικών τάσεων που διέπουν αυτή τη λογοτεχνική παραγωγή. Το κείμενο …
Σπύρος Ι. Ράγκος, “Tεχνητὸν γύναιον ή ἀγγέλου μίμησις;” Συνοπτική ιστορία των ευνούχων στη γραμματεία της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας (σ. 154)
ΑΡΘΡΑ Σπύρος Ι. Ράγκος Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών Περίληψη: Η μελέτη αποτελεί διαγραμματική αφήγηση της έντασης και αμφιθυμίας που προκαλούσε η μορφή του ευνούχου στη γραμματεία της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας από τον Ησίοδο έως τον Κύριλλο Αλεξανδρείας. Ενώ ο μύθος για τον ευνουχισμό του Ουρανού από τον Κρόνο είναι γνωστός ήδη από την ησιόδεια Θεογονία, ο …
Alexandros Tsakos, The Authenticity and Historicity of the Chrysostomian Homily CPG 4333.2 (σ. 190)
ΑΡΘΡΑ Alexandros Tsakos University Library of Bergen Περίληψη: Η παρούσα μελέτη εξετάζει την γνησιότητα και την ιστορική ακρίβεια της δεύτερης Ομιλίας περί Μετανοίας του Ιωάννου Χρυσοστόμου (CPG 4333.2), σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν καθιερωθεί στο πλαίσιο των χρυσοστομικών σπουδών, δηλαδή το γλωσσικό ιδίωμα των ομιλιών και το δόγμα που εμφανίζουν. Θα καταδειχτεί ότι η …
Αριάδνη Γκάρτζιου-Τάττη, Διατροφικές περιπλανήσεις στην Ὀδύσσεια (σ. 210)
ΑΡΘΡΑ Γκάρτζιου-Τάττη Αριάδνη Ομότιμη Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων agartziu@cc.uoi.gr Περίληψη: Ο Οδυσσεύς επιστρέφοντας στην Ιθάκη, ύστερα από τον μακρόχρονο πόλεμο και την καταστροφή της Τροίας, ήλθε αντιμέτωπος με κοινωνίες και όντα που χαρακτηρίζονται από ποικίλους διατροφικούς κανόνες. Η ποιητική αποτύπωση κοινωνιών αυτών, επιτρέπει την ανάδειξη διαιτολογικών πρακτικών, επιλογών ή απαγορεύσεων που εντέχνως …
Ρώμη: προπύργιο ή κατάκτηση της Καθολικής Εκκλησίας; (σ. 226)
ΑΡΘΡΑ Πέτρος Παρθένης Δρ. Αρχαίας Ιστορίας Περίληψη: Στόχος αυτού του άρθρου είναι να παράσχει μια πιθανή ερμηνεία για την αργοπορημένη ανάδυση του θεσμού του μοναρχικού επισκόπου και την εδραίωση της Καθολικής εκκλησίας ως της κυρίαρχης εκδοχής του χριστιανισμού στη Ρώμη τον 2ο αιώνα μ.Χ. Αρχικά, εξετάζονται ορισμένοι από τους λόγους που ανέδειξαν τη Ρώμη …