Author's posts
Plotinus, the Undescended Soul, and the Chariot of the Soul (ὄχημα πνεῦμα) (σ. 55-67)
ΑΡΘΡΑ Daniel J. Tolan (danielto@vanleer.org.il) Fellow at The Polonsky Academy for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences at The Van Leer Jerusalem Institute Περίληψη: Ο Πλωτίνος θεωρείται ο πατέρας του Νεοπλατωνισμού. Ωστόσο, η θεώρησή του για την ψυχή απομακρύνεται από την «πλατωνική ορθοδοξία» τόσο ως προς το δόγμα του ότι ένα μέρος της …
Ὄρνις φανεῖσα δουλίδα καλὴν νόει. Η γυναικεία δουλεία στα Ονειροκριτικά κείμενα (σ. 43-53)
ΑΡΘΡΑ Κόκκορη Βασιλική PhD Βυζαντινολόγος, ΑΠΘ vkokkori@arch.ntua.gr Περίληψη: H μελέτη των Βυζαντινών ονειροκριτικών πηγών (Ονειροκριτικά) προσφέρει στους ιστορικούς έναν ανεκτίμητο πλούτο πληροφοριών για τον καθημερινό βίο, τις κοινωνικές αντιλήψεις αλλά και τη θέση της γυναίκας στη βυζαντινή κοινωνία. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων και των δομών που καθορίζουν και διαμορφώνουν τον …
Η επίδραση των λοιμών στη συνοχή των αρχαίων κοινωνιών: δοκιμασία, ανθεκτικότητα και αποκατάσταση (σ. 13-42)
ΑΡΘΡΑ Στέφανος Παρασκευαΐδης Δρ Αρχαίας Ιστορίας Περίληψη: Οι αρχαίες κοινωνίες δοκιμάζονταν συχνά από το ξέσπασμα θανατηφόρων επιδημιών. Για τις επιπτώσεις τους οι συγγραφείς της αρχαιότητας δεν δίνουν μία συνεκτική εικόνα. Από τη μια μεριά έχουμε μαρτυρίες, κυρίως ιστορικών, οι οποίοι τονίζουν τις αποτυχίες και τις ασυνέχειες, ενώ από την άλλη μαρτυρίες οι οποίες δίνουν μια …
Τα θεάματα στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία (σ. 9-11)
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ Παρασκευή Κουρκουβάτη Δρ. Αρχαίας Ιστορίας Η σειρά Διάλογοι με την Αρχαιότητα φιλοδοξεί να φέρει το ευρύτερο κοινό σε επαφή με τις πηγές και τα κείμενα της αρχαιότητας μέσα από προσιτές και φιλικές μεταφράσεις και θέματα που ενδιαφέρουν τον σύγχρονο αναγνώστη. Πρόκειται για κίνηση που έλειπε από τα ελληνικά γράμματα και ανοίγει τον δρόμο για …
John VI Kantakouzenos’ Use of Thucydidean Paradigms and Passages in His Plague Description (σ. 1-8)
ΑΡΘΡΑ Logan M. Biren College of St. Benedict St. John’s University Email: lbiren001@csbsju.edu Περίληψη: Το άρθρο αυτό διερευνά και αξιολογεί την πολύπλευρη στόχευση της χρήσης παραδειγμάτων, αποσπασμάτων και παραλληλισμών, τα οποία αντλεί ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός από την περιγραφή του Θουκυδίδη για τον λοιμό των Αθηνών και εντάσσει στη δική του περιγραφή για …
Gods, Angels, Daemons and Everything In-Between: Operative Forces in Individualised Religiosity
ΑΡΘΡΑ Marios Koutsoukos PhD Candidate, Department of Archaeology, Classics and Egyptology (ACE) University of Liverpool Περίληψη: Ο Ιάμβλιχος, στο έργο του Περί των Αιγυπτίων Μυστηρίων, μας διασώζει ίσως το πιο λεπτομερές ταξινομικό σύστημα του Νεοπλατωνισμού σχετικά με τα πνευματικά όντα που απαρτίζουν την ιεραρχία του κόσμου. Το παρόν άρθρο ερευνά πώς η γνώση αυτής της …
Διερεύνηση του ρωμαϊκού αμυντικού σχεδιασμού στην επαρχία της Αραβίας με τη βοήθεια των συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών.
ΑΡΘΡΑ Στέφανος Καραμανώλης Ιστορικός – Αρχαιολόγος Περίληψη: Το ερώτημα που τίθεται στο παρόν άρθρο είναι κατά πόσο μπορούν τα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών να συνεισφέρουν στη διερεύνηση του αμυντικού σχεδιασμού στη ρωμαϊκή επαρχία της Αραβίας και στην περιοχή που την περιέβαλλε, η οποία εκτεινόταν μέχρι τη συρο-μεσοποταμιακή έρημο στα ανατολικά και το άκρο της αραβικής χερσονήσου …
The language of motion in Seneca’s theoretical and literary representation of passions
ΑΡΘΡΑ Sofia-Dionysia Skompridi PhD Candidate of the Classics Department of the Aristotle University of Thessaloniki Περίληψη: Το κέντρο βάρους στις τραγωδίες του Σενέκα μετατοπίζεται συστηματικά από τα γεγονότα στα πρόσωπα των εκάστοτε πρωταγωνιστών και τις συναισθηματικές τους εξάρσεις. Απότοκο της μετατόπισης αυτής είναι η δημιουργία ενός μοτίβου στο τραγικό corpus του δημιουργού, το …
Κάποιες σκέψεις σχετικά με το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο της χρήσης του όρου «Βυζάντιος» στη Σάκρα του Κωνσταντίνου Δ΄ προς τον πάπα Δόνο (678)
ΑΡΘΡΑ Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος University of Notre Dame Περίληψη:Αυτό το άρθρο αποτελεί συνέχεια της μελέτης μου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Byzantine and Modern Greek Studies σχετικά με τον όρο «Βυζάντιος» στη Σάκρα του Κωνσταντίνου Δ΄ προς τον πάπα Δόνο (678), στην οποία υποστήριξα ότι ο όρος είχε χρησιμοποιηθεί ως συνώνυμο του ανατολικο-Ρωμαίος σε ένα πλαίσιο …
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος iii (PDF) Δημήτρη Κυρτάτα Nota Bene: Συνομιλώντας με τα βιβλία για την Ιστορία 1 (PDF) Μαρώ Τριανταφύλλου …
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Για τα περισσότερα από τα μέλη της συντακτικής επιτροπής του Post Augustum ο Δημήτρης Κυρτάτας υπήρξε ο εμπνευστικός δάσκαλος, μας άνοιξε δρόμους γνώσης και σκέψης. Ήταν, κατά τη διάρκεια των σπουδών μας, και συνεχίζει να είναι δίπλα μας με την ευρυμάθεια, την οξύνοια, την αυστηρότητα, την ακρίβεια, την πρωτοτυπία της τολμηρής σκέψης και το …
Μαρώ Τριανταφύλλου, Δημήτρη Κυρτάτα Nota Bene. Συνομιλώντας με τα βιβλία για την Ιστορία (σ. 1)
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ Μαρώ Τριανταφύλλου Dr. Αρχαίας Ιστοριας Στο βιβλίο Nota Bene ο ιστορικός, καθηγητής αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Δημήτρης Κυρτάτας, συγκεντρώνει 55 μελετήματα για βιβλία που αφορούν θέματα αρχαίας ιστορίας ή, αν και έχουν ένα γενικότερο προβληματισμό, εξετάζονται από τον συγγραφέα από ιστορική σκοπιά. Τα κείμενα του βιβλίου κατηγοριοποιούνται σε έξι ενότητες: «Αναζητώντας την …
Nanno Marinatos, Truth in History: The principles of Herodotus in connection with the work of Dimitris Kyrtatas (σ. 5)
ΑΡΘΡΑ Nanno Marinatos Emerita, Distinguished Professor of Classics University of Illinois at Chicago Περίληψη: Το έργο του Δ. Κυρτάτα χαρακτηρίζεται από την ισορροπημένη παρουσίαση των πηγών που οδηγεί σε δίκαιες αποτιμήσεις της ιστορικής πραγματικότητας. Το ίδιο περίπου κάνει και ο αγαπημένος του αρχαίος συγγραφέας, ο ιστορικός Ηρόδοτος. Πολλές φορές παραθέτει και αυτός πηγές που δεν θα …
Ελισάβετ Κούκη, Οι ΙΕΡΟΙ ΛΟΓΟΙ του Αίλιου Αριστείδη Μια ψυχαναλυτική προσέγγιση (σ. 14)
ΑΡΘΡΑ Ελισάβετ Κούκη Ψυχαναλύτρια Περίληψη: Το άρθρο αυτό αναδεικνύει καταρχάς τις δύο περιόδους που σημάδεψαν τη ζωή του Αίλιου Αριστείδη: τη δεκαετή ασθένεια που τον οδήγησε στην Πέργαμο και τα πέντε έτη κατά τα οποία υπέφερε από τον γαληνικό λοιμό, στη Σμύρνη. Στη συνέχεια, ακολουθώντας στο κείμενο τη ροή των 130 ονείρων και ασθενειών …
Vayos Liapis, Echoes of ‘Orphic-Bacchic’ Lamellae in the Life and Martyrdom of SS. Galaktion and Episteme? (σ. 45)
ΑΡΘΡΑ Vayos Liapis Open University of Cyprus Περίληψη: Το άρθρο υποστηρίζει ότι ο Βίος καὶ πολιτεία καὶ μαρτύριον τῶν ἁγίων καὶ ἐνδόξων μαρτύρων Γαλακτίωνος καὶ Ἐπιστήμης, στη διασκευή που μας έχει παραδοθεί με το όνομα του Συμεών του Μεταφραστή, πιθανώς φέρει ίχνη μιας προγενέστερης, χαμένης σήμερα εκδοχής του Βίου, η οποία με τη σειρά …
Kostas Vlassopoulos, Christianity and slavery: towards an entangled history? (σ. 62)
ΑΡΘΡΑ Kostas Vlassopoulos History and Archaeology University of Crete Περίληψη: Αυτό το άρθρο διερευνά ένα παράδοξο. Από τη μία πλευρά, ο Χριστιανισμός θεωρούσε τη δουλεία δεδομένη και δεν είχε καμία πρόθεση ούτε καν να υποστηρίξει θεωρητικά την κατάργησή της. Από την άλλη πλευρά, ο Χριστιανισμός δημιούργησε μια μορφή υποκειμενικότητας που ήταν κατ ‘αρχήν καθολική, …
Δέσποινα Ιωσήφ, Ἐπιβοήσεις. Το ρωμαϊκό πλήθος και τα συνθήματά του (σ. 104)
ΑΡΘΡΑ Δέσποινα Ιωσήφ Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο College Year in Athens Περίληψη: Η ζωή των πόλεων της Μεσογείου των ύστερων ρωμαϊκών χρόνων διατηρούσε ακόμη τον έντονα εξωστρεφή χαρακτήρα της. Το πλήθος εμφανίζεται στις διαθέσιμες πηγές να διέθετε άπλετο ελεύθερο χρόνο που περνούσε σε δημόσιους υπαίθριους και ημιυπαίθριους χώρους προκειμένου να ενημερωθεί και να εκφράσει …
Παρασκευή Κουρκουβάτη, Η οδός των προσκυνητών: ένας δρόμος γεμάτος κινδύνους (σ. 115)
ΑΡΘΡΑ Παρασκευή Κουρκουβάτη Μεταδιδακτορική υπότροφος Πανεπιστημίου Κύπρου. Περίληψη: Τα χριστιανικά προσκυνήματα τον 4ο αι μ.Χ. γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη. Απαιτούσαν έξοδα, χρόνο και κόπο. Επιπλέον, έκρυβαν μεγάλους κινδύνους. Αυτούς που διέτρεχε κάθε ταξιδιώτης, δηλαδή τους ληστές ή τις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Ταυτόχρονα, ο προσκυνητής είχε να διαβεί από τα δύσβατα μέρη στα οποία συχνά κατοικούσαν …
Στέφανος Παρασκευαΐδης, Περιθωριακοί και άγιοι: ένας ανοιχτός διάλογος στο σταυροδρόμι της ερήμου (σ. 122)
ΑΡΘΡΑ Στέφανος Παρασκευαΐδης Διδάκτωρ Ιστορίας Περίληψη: Η προσέγγιση του ασκητικού βίου από τη σκοπιά των ληστών αποτελεί ασφαλώς μια πρωτότυπη έμπνευση. Αυτή τη σκοπιά υιοθετεί ο Δημήτρης Κυρτάτας σε ένα από τα κεφάλαια του νέου του βιβλίου Η Οδός και τα βήματα των πρώτων χριστιανών (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2020), αναδεικνύοντας την πολύπλευρη και …